VVOJ Conferentie 2024 Rotterdam

Hoe kunnen we structurele ongelijkheden, die voor slachtoffers vaak erg duidelijk is, feitelijk ‘bewijzen’?
In deze duo-sessie spreken Investico, NOSop3, en HOP over hun onderzoek naar de DUO-fraudecontroles, die systematisch bijna enkel studenten met een migratieachtergrond raakt. De discriminerende fraudecontroles van Duo | Investico Onderzoeksjournalisten
Als tweede spreekt PANO over hun endometriose-uitzending, die toont dat vrouwengeneeskunde financieel minder vergoed wordt:
VRT MAX
Laagopgeleide verdachten met een migratieachtergrond krijgen bijna drie keer vaker een celstraf

Als journalist kun je bij het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) terecht wanneer je niet tevreden bent met de afhandeling van je Woo-verzoek. In dit panelgesprek delen journalisten Tim Staal en Bas van Beek over hun ervaringen met het nieuwe ACOI. Ook bespreken ze hun eigen cases met opmerkelijke voorbeelden.

Naast het behandelen van klachten, geeft ACOI ook advies aan de overheid over de Wet open overheid (Woo). Maar hoe werkt de bemiddeling in de praktijk? Wanneer levert het iets op?

In deze sessie gaan twee Afrikaanse onderzoeksjournalisten en hun Nederlandse collega's in gesprek over de kansen en uitdagingen van samenwerking op, en over, het Afrikaanse continent.
Welke obstakels en valkuilen komen ze tegen? Hoe doe je onafhankelijk diepgravend onderzoek in, of naar, landen waar corrupte regimes de macht hebben? Wat voor rol spelen Europese contracten en hulpgeld? Kunnen deelnemende journalisten hun eigen culturele grenzen en taboes overstijgen? En kun je in Europa publiceren zonder Europese invalshoek en zonder de bekende cliché’s over Afrika?
Onder leiding van een moderator discussiëren de Afrikaanse onderzoeksjournalisten (via zoom) en twee Nederlandse collega's over deze vragen. Het publiek wordt van harte uitgenodigd om vragen te stellen en mee te debatteren.

In juni 2023 kantelde een overvolle vissersboot met migranten voor de ogen van een Grieks kustwachtschip. Meer dan 650 mannen, vrouwen en kinderen verdronken in het water. 'Everyone Knew the Migrant Ship Was Doomed. No One Helped’ kopte de New Yok Times.

Er gingen eerder geruchten over door de EU gefinancierde boten met gemaskerde mannen, die migranten oppakken en op zee achterlaten in onveilige rubberboten.

Romy van Baarsen, toen hulpverlener op de Griekse eilanden, besloot te onderzoeken wie deze mannen waren. Via Tinder organiseerde ze een undercover ontmoeting, waarvan de onthullingen te zien waren in de BBC-documentaire Dead Calm: Killing in the Med? Deze documentaire zorgde voor internationale media-aandacht en bracht het gesprek in Brussel weer op gang.

Hoe bepaal je ethische richtlijnen? Van Baarsen vertelt over haar onorthodoxe onderzoeksmethode. Haar ervaring als beginnend journalist om met een grote media speler samen te werken en haar kritiek hierop. Maar ook over het maken van impact. En de situatie in Griekenland en het grensgeweld.

In deze sessie deelt Sonia Rolley (Reuters) onderzoekservaringen in het Afrikaanse Grote Merengebied, en benodigdheden voor samenwerkingen tussen Europese en Afrikaanse journalisten. Waarom zijn deze samenwerkingen essentieel? Hoe vind je de juiste mensen? Hoe bereid je je voor op lange-termijn-werk? Hoe houd je partners voor lange tijd geëngageerd? Het uiteindelijke doel is een ‘nieuwe orde,' waarbij buitenlandse journalisten niet langer de dominante stemmen zijn in het blootleggen van Afrikaanse issues.